Похвално слово за св. Кирилъ.

Св. Климентъ Охридски

Похвала с͞тѹемѹ Кѵрилѹ ѹчителю словѣньскѹ ѧꙁꙑкѹ сътворена Клименътомь епископомь

Се въсиѣ намъ х͞олюбьци свѣтоꙁарьнаѣ памѧть прѣблаженаего о͞ца нашего Кѵрила• новаего апостола и ѹчителѣ вьсѣмъ странамъ• иже благовѣрьствиемь и красотоѭ въсиѣ на ꙁемли ѣко слъньце• трьѵпостасьнаего б͞жьства ꙁарѣми вьсего мира просвѣщаѧ•

Прѣмѫдрость б͞жиѣ съꙁьда въ срьдьци его храмъ себѣ и на ѧꙁꙑцѣ его ѣкоже на херѹвимѣ почивааше д͞хъ с͞тꙑи присно• раꙁдѣлѣѧ дарꙑ по числѹ вѣрѣ• ѣкоже рече Павьлъ апостолъ: Единомѹ же комѹжьдо насъ благодѣть по мѣрѣ дарованиѣ Х͞ва (Ефес 4:7)• Иже бо мѧ рече г͞ь любитъ• то и аꙁъ въꙁлюблѭ его• ѣвлѣѧ сѧ емѹ самъ и обитѣль си въ немь сътворѭ• и бѫдетъ ми въ с͞на• и аꙁъ бѫдѫ емѹ въ о͞ца (по Йоан 14:21, 23; Евр 1:5)• Того же о͞чьства искꙑ прѣблаженꙑи сь о͞ць и ѹчитель нашь• остави житиѣ сего вьсѭ красотѫ• домъ и богатьство• о͞ца и м͞тре• братриѭ и сестрꙑ•

Иꙁ млада же бꙑстъ чистотоѭ ѣко а͞нглъ• ѹкланѣѧ сѧ и ѹбѣгаѧ отъ житиискꙑихъ сластии• прѣбꙑваѧ присно въ псалъмѣхъ и пѣниихъ и въ поѹчении д͞ховьнѣ (по Ефес 5:19)• единъ пѫть гонѧ• имьже въꙁити на н͞бса• Тѣмьже и иꙁлиѣ сѧ въ ѹстѣхъ его б͞жиѣ благодѣть• ѣкоже рече прѣмѫдрꙑи Соломонъ: Въ ѹстьнахъ прѣмѫдро вѧжетъ чювьствие• ꙁаконъ же и милость на ѧꙁꙑцѣ носитъ (Прит 3:16а)• имьже съвѧꙁа ꙁълохѹльнаѣ ѹста еретикомъ•

Ереси бо въставъши при Теофилѣ иконоборьци• мъногаѣ лѣта прѣбꙑстъ иконьнаѣ с͞тꙑни гонима и обарѣема• При благовѣрьнѣемь же ц͞ри Михаилѣ правовѣрьнии съборъ сътворьше• пѹстишѧ его на еретикꙑ тꙑ• и вьсѭ ꙁълобѫ ихъ попали д͞ховьнѫѭ силоѭ• Идеже бо аще слꙑшааше каковѫ хѹлѫ о б͞жьствьнѣемь обраꙁѣ• то ѣко крилатъ прѣлѣтааше вьсѧ странꙑ• ѣснꙑими притъчами съблаꙁнꙑ вьсѧ раꙁарѣѧ и наѹчаѧ правовѣрию•

Павьла останъкꙑ напльнѣѧ (по Рим 11:51)• прѣлѣтаѧ ѣко орьлъ на вьсѧ странꙑ отъ въстока до ꙁапада и отъ сѣвера до юга• въ коꙁарѣхъ же и сарацинѣхъ о с͞тѣи вѣрѣ въ съборѣхъ обрѣтаѧ сѧ• Трьсвѣтьлами ꙁарѣми ѣко слъньце сиѣѧ• вьсѣкѫ блѧдь ихъ раꙁарѣѧ•

Въ Фѹльсцѣ же ѧꙁꙑцѣ беꙁбожьнѫѭ льсть раꙁорь• трьбеꙁначѧльнꙑи свѣтъ въсиѣ• Словѣньскѹ ѧꙁꙑкѹ въ нераꙁѹмии и въ мрацѣ грѣховьнѣемь сѫщю• милостиѭ и ч͠лвколюбиемь г͞а нашего са Х͞а ѣвленъ бꙑстъ пастꙑрь и ѹчитель• И ꙁачьте ѹста влькомъ трьѧꙁꙑчьнꙑимъ еретикомъ• иꙁъѣснѣѧ пророчьскꙑ ѧꙁꙑка гѫгънива (по Ис 32:4) и писменꙑ направлѣѧ вьсѧ на пѫть съпасениѣ•

Въ Римѣ же иꙁволи г͞ь б͞гъ прѣчьстьнѹемѹ тѣлѹ его почити• Егоже и трѹдъ и хождение почитаѭще подобьнꙑ похвалꙑ нѣстъ комь приложити• Аще бо и послѣжде въсиѣ вьсѧ прѣспѣ• ѣкоже и дьньница послѣжде въсходѧщи свѣтьлостиѭ своеѭ вьсь ликъ ꙃвѣꙁдьнꙑи облистаетъ• слъньчами ꙁарѣми свѣта проѣвлѣѭщи• Тако и сь прѣблаженꙑи о͞ць и ѹчитель ѧꙁꙑка нашего паче слъньца троичьнꙑими ꙁарѣми сиѣѧ• просвѣти бесчисльна народа въ тьмѣ же лежѧща невѣдѣниѣ•

Кое же мѣсто ѹтаи сѧ• егоже не ос͞ти стопами своими• Каѣ же ли хꙑтрость ѹтаи сѧ отъ блаженꙑѧ его д͞шѧ• Вьсѣмъ бо ѧꙁꙑкомъ съкръвенꙑѧ таинꙑ въ иꙁвѣстьнꙑихъ словесьнꙑихъ раꙁѹмьно исповѣдѹѧ съкаꙁа овомѹ писменꙑ• овомѹ ѹчениемь• Иꙁлиѣ сѧ б͞жиѣ благодѣть въ ѹстьнахъ его и сего ради благослови и б͞гъ въ вѣкꙑ•

Тѣмьже каѣ ѹста исповѣдѧтъ сладость тѫ ѹчениѣ его• Которꙑи ли ѧꙁꙑкъ постигнетъ иꙁдрещи подвигꙑ и трѹдꙑ и добротѫ житиѣ его•

Та бо ѹста свѣтьлѣишаѣ свѣта ѣви г͞ь омраченꙑѧ льстиѭ грѣховьноѭ просвѣщаѭща•

Того ѧꙁꙑкъ сладостьнꙑѧ и животьнꙑѧ г͞лꙑ источи•

Тѣ прѣчьстьнѣ ѹстьнѣ прѣмѫдростиѭ процвьтете•

Того же прѣчьстьнии прьсти д͞ховьнꙑѧ оръганꙑ основашѧ и ꙁлатоꙁарьнꙑ писменꙑ ѹкрасишѧ•

Тѣми б͞гогласьнꙑ ѹстꙑ напоишѧ сѧ жѧждѫщеи раꙁѹма б͞жиѣ•

Тѣми насладишѧ сѧ мъноꙃи животьнꙑѧ пищѧ•

Тѣми же обогати б͞гъ мъногꙑ ѧꙁꙑкꙑ б͞гораꙁѹмиемь• паче б͞готъканꙑимь вѣньцемь ѹвѧꙁе мъногоплодьнаего ѧꙁꙑка словѣньска• Томѹ тꙑ апостолъ посъланъ бꙑстъ•

Отъ тѣхъ ѹбо ѹстъ истече источьникъ животворьнꙑихъ словесъ• напаѣѧ исъхъшѫѭ сѹхотѫ нашѫ и тѣми съвѧꙁа сѧ мъногохѹльнꙑи ѧꙁꙑкъ еретичьскъ• Та бо ѹста чьстьнаѣ ѣвишѧ сѧ• ѣко единъ отъ серафимъ б͞га прославлѣѭща• Тѣми поꙁнахомъ трьсъставьное б͞жьство единѣмь сѫщьствомь объдрьжимо• своиствꙑ же и именовании раꙁдѣлѣемо и равьно прославлѣемо• съприсносѫща о͞ца и с͞на и с͞таего д͞ха•

Тѣмьже блажѫ твои ѹстьнѣ• о блаженꙑи о͞че Кѵриле• имаже моима ѹстьнама сладость д͞ховьнаѣ источи сѧ ÷

Блажѫ мъногогласьнꙑи твои ѧꙁꙑкъ• имьже моемѹ ѧꙁꙑкѹ трьбеꙁначѧльнаего б͞жьства ꙁарѣ въсиѣвъши мракъ грѣховьнꙑи отъгъна÷

Блажѫ мъногопрѣсвѣтьлое лице твое• оꙁарьшее сѧ отъ с͞таего д͞ха• имьже моемѹ лицю б͞гораꙁѹмьнꙑи свѣтъ въсиѣ и мъногобожьнаѣ льсть искорени сѧ÷